“Jahon tamadduni rivojida Mirzo Ulug‘bekning o‘rni”
Qashqadaryo viloyati IIBda “Jahon tamadduni rivojida Mirzo Ulug‘bekning o‘rni” mavzusida “Ma’naviyat va ma’rifat darsi” bo‘lib o‘tdi. Unda viloyat IIB tarkibiy bo‘limlari va sohaviy xizmatlar xodimlari hamda Qarshi DU o‘qituvchisi ishtirok etdi. Uni viloyat IIB MMI va KBTX boshlig‘ining o‘rinbosari, podpolkovnik Ixtiyor Xudoyqulov ochdi.
Tadbirda Qarshi DU o‘qituvchisi, dotsent
Xayriddin Nizomov so‘zga chiqib, jahon tamadduniga munosib hissa qo‘shgan avlodlarimiz
orasida o‘zbek xalqining buyuk qomusiy olimi, Temuriylar davlatining mashhur
hukmdori Muhammad Tarag‘ay Mirzo Ulug‘bekning alohida o‘rni borligini
ta’kidladi. Mirzo Ulug‘bek boy ilmiy-ma’rifiy merosi hamda mislsiz bunyodkorlik
faoliyati bilan yurtimiz taraqqiyoti va jahon sivilizatsiyasi rivojiga beqiyos
hissa qo‘shgan ulkan tarixiy siymodir.
O‘rta asrlarda ona zaminimizda yuzaga kelgan
ikkinchi Uyg‘onish davrining yorqin namoyandasi hisoblangan Mirzo Ulug‘bek uzoq
yillar o‘z saltanatini adolat va insonparvarlik g‘oyalari asosida boshqarish va
keng ko‘lamli bunyodkorlik ishlarini amalga oshirish bilan birga ilm-fan,
madaniyat va san’at sohalarini yuksaltirishga alohida e’tibor qaratdi. Uning
tashabbusi va homiyligi ostida ko‘plab madrasalar, maktablar, kutubxonalar,
masjidlar, karvonsaroylar, ko‘priklar hamda so‘lim bog‘lar barpo etildi. Natijada
o‘lkamiz har tomonlama taraqqiy etib, Sharqdagi yirik madaniyat va ilm-fan
diyoriga aylandi.
Mirzo Ulug‘bek matematika,
fizika, tarix, me’morchilik sohalarida ulkan natijalarni qo‘lga kiritdi. Buyuk
alloma, ayniqsa, Samarqand shahridagi o‘zi bunyod ettirgan rasadxonada amalga
oshirgan keng qamrovli ilmiy tadqiqotlari va kashfiyotlari bilan jahon
astronomiya fanining rivojida tub burilish yasadi. Ulug‘ vatandoshimizning ana
shunday izlanishlari natijasida yuzaga kelgan «Ziji jadidi Ko‘ragoniy» asari
hozirgi paytda ham yulduzlar ilmi sohasida dunyodagi eng buyuk asarlardan biri
sifatida e’tirof etilib, olimlar tomonidan katta qiziqish bilan o‘rganilmoqda.
Mustaqillik yillarida Mirzo
Ulug‘bekning hayoti va faoliyatini har tomonlama o‘rganish va ommalashtirish
maqsadida ko‘plab tadqiqotlar, mahalliy va xalqaro miqyosda ilmiy-amaliy
anjumanlar muntazam o‘tkazib kelinmoqda. Uning davrida bunyod etilgan me’moriy
obidalarni asrab-avaylashga alohida ahamiyat qaratilmoqda.
Bugungi kunda yurtimizdagi
ko‘plab aholi yashash maskanlari, ta’lim muassasalari, poytaxtimizdagi yirik
tuman Mirzo Ulug‘bek nomi bilan ataladi. Mamlakatimiz va xorijda olimning
muazzam haykallari o‘rnatilgan.
Bundan tashqari, Mirzo
Ulug‘bekning «To‘rt ulus tarixi» nomli tarixiy asari ham xalqimizning o‘tmishi
haqida muhim manba ekanligi ta’kidlandi.
Tadbirda boshqarma TQX TQKB Targ‘ibot bo‘limi boshlig‘i, mayor Firdavs Muxammadiyev hafta davomida jahonda yuz bergan voqea-hodisalar bo‘yicha ma’ruza qildi.